6 Aralık 2012 Perşembe

çeviri devam


Olası yanlışları bulup düzeltebilmek için ilk olarak anlam belirsizliği yaratan noktaları tespit edip, bütün seviyelerde, terminolojideki, anlamdaki, kavramlardaki kuşkuları bulup düzeltmeyi bilmek lazım. Burada sorgulamaya ve bilgi edinmeye dayalı daha detaylı bir çalışma söz konusudur. Bazı anlam hataları yanlış biçiminde yapılan araştırmalardan da kaynaklanabilir. İnternet bir çevirmen aracı olarak kullanıldığı durumlarda tuzaklarla dolu olabilir.  Öğretmenin öğrencilerine internetteki, veri tabanlarındaki, sitelerdeki vs. tuzaklardan nasıl uzak kalacakları konusunda tavsiyelerde bulunmalıdır. Bu hataları ya da şüpheli araçları saptamayı bilecekleri veri tabanlarını olduğu gibi siteleri, öğretici metinleri ve benzerlerini de kapsayabilir. Günümüzde  bu öğreti teknik çeviri derslerinin bir parçası olarak görülebilir. Tuzaklara düşme ve bunları saptama şekli hakkında yol gösterici olamayan acemi çevirmen bu noktada başarısız olacaktır.

Anlam yanlışlarının bir de, sadece verilerin yanlış okunmasından da kaynaklanabileceği söylenilebilir. Yani, teknik bir metni okumayı öğrenmek ve konuların düzenini anlamak şarttır. Bunu yapabilmek için, kaynak metindeki konu akışının (zaman mekân betimlemesi) okunması konusunun üzerinde durulması ve konu akışını ya da daha önce öğrenciler tarafından çalışılıp belirlenmiş olan kaynak metne özgü konuları sınıfta yeniden ele almak yerinde bir hareket olur. Buna zaman-mekân kavramı aşaması denilmektedir. Bu safha anlam ve görüntünün uygunluğunu desteklemek için yapılan konuların görselleştirilmesi işidir. Öğrenimdeki yeni teknolojilere bağlı sıkıntılar arasında seçim sıkıntısı en öne çıkanıdır. Eğer bu seçim yapma eylemi çevirmenin her zaman işinin bir parçası olduysa, bilgilerin sayısının artmasıyla daha da ön plana çıkmıştır. Seçme aşaması için gerekli olan farklı seçim yollarını ve tekniklerini öğretmek ve ele ştirel bir bakış açısı geliştirebilmeleri için öğretici metinler üzerinde çalışılması gerekmektedir. Dış kaynakların oluşturduğu zorlukları ortaya çıkartmak, çözümlemeyi, üzerinde düşünmeyi, ve karar alabilmeyi bilmek çevirmen için aynı zamanda kendi çevirisine dışardan bakabilmeyi ve kendini geliştirmeyi bilmektir. Eğitimdeki yeni teknolojiler öğrencilerin kendi çevirilerini yeniden gözden geçirmeyi ve düzeltmeyi sağlayacaktır. Verilerin bilgisayar ortamına konulması çevirmenin dışardan kendi çevirisine tarafsız bir bakışla bakma imkânı sağlayacaktır. Bilgi yönetimindeki hızı kazanmak kaçınılmaz bir parça olduğundan kontrolü elden bırakmamak gerekir, yani bahsettiğimiz hıza ek olarak dikkat, alaka ve uygunluk gibi becerilerini de eklemek gerekir. Ayrıca öğrenciye bilgi kontrolü işlemi  kazandırmak gerekir.

Kalite kontrol

Modern teknolojinin ortasında bulunan çevirmenin durumu göz önünde bulundurulunca, öğretmenin yeni bilgi kaynakları hakkında bilgi sahibi olması gerekmektedir, bu yeni araçların kullanımını ve onlardan en iyi şekilde nasıl yararlanılabileceğini öğretmelidir. Aynı zamanda, kalite kontrol aşamasında teknik danışman rolünde bulunmaktadır. Öğrenciler ilk başta çalışmalarının amacını anlamalıdır ve her koşulda (zaman darlığı, bilgi eksikliği, az anlaşılan belge vs.) kalite kriterine saygı duymaları gerektiğinin bilincinde olmalıdırlar, ayrıca inandırıcı olmalıdır fakat belge kullanıcısına da çok fazla bilgivermemelidir : etik süreç. Bu meslekte güvenilir olmak temel hedeftir. Bu başlık altında diyebiliriz ki geleceğin çevirmenleri bütünleyici ve ayrışmaz olarak alandaki uzmanlarla çalışarak ve özel kitapları okuyarak eski tekniklere de başvurabilmelidir. Çeviri tamamlandıktan sonra akla takılan bazı soru işaretleri alanda uzman birinin yardımıyla ortadan kaldırılmalıdır. Bu nokta da, yeni teknolojilerden faydalanabilir. Günümüzde iletişim kurmak elektronik posta yoluyla çok daha basit bir hale gelmiştir. Bir e-mail adresi yardımıyla kurum aracılığıyla uzmanlara ya da tanıdıkları her kişiye yazarak iletişim kurmak mümkün. Arındırma aşaması çevirinin üzerinde kuşkular bulunan bölümlerini saptamayı ve sorunları gidermeyi ya da en azından seçim yapabilmeyi öğrenmeye yarar. Eylem aşaması insanlar arasındaki iletişimi kurmaya götüren bir aşamadır: en iyi muhatabını bulmak, muhataplarını seçmek, ihtiyaçlarını tespit etmek, alanlara yönelik bir adres ajandası hazırlamak,ya telefon –ki bu eski bir iletişim aracıdır- ya da e-mail göndererek vb. harekete geçtiğimiz bir aşama söz konusudur. Ayrıca bu aşama konuşulacak kişinin olabildiğince az zamanını almak için, açık ve net sorular hazırlamayı öğrenmek demektir. Öğrenciler sanal dünyadan çıkarılıp gerçek dünyayla tanıştırılır. Burada işveren, öngörülen süre, çeviri yapma ve bitirip teslim etme söz konusudur. Zamana karşı yarışmayı öğretmek için çevirmen adayını profesyonel iş koşullarında çalıştırmak gerekmektedir. Tüm çalışma aşamaları, üretim aşaması göz ardı edilmeden yapılmalıdır. Belgenin çevrildiği zaman, öğrenci en son kontrol aşamasını alana ait bir teknisyene ya da söz konusu alanda çalışan bir çevirmene, hocaya ya da başka birine bırakmayı öğrenmelidir: Kalite kontrol aşaması.
Son olarak çevirmen adayının araştırmalarını saklamayı ve ileride gelecek siparişler için bilgilerini ve veri tabanlarını, piyasada bulunan değişik araçlar yardımıyla stoklamayı öğrenmes' gerekmektedir. Böyle bir durumda, sektörün, ürünün, piyasanın ilerlemesiyle ortaya çıkacak değişiklikleri güncellemeyi her zaman düşünmelidir.  Bu üçüncü öğretim aşamasında söz konusu olan, yeni araçlar üzerine kalite kontrol metodolojisi üretilmesidir.

Sonuç : Değişimler

Üç öğrenme, aşama yöntemin oluşması sürecinde bir arada toplanıp birbiriyle bütünleşmiştir. Sonuç olarak, kazanılan tecrübe eğitmenin hedeflerini değiştirmezse bizi hedefe yaklaştıran yolların değişime uğradığını görürüz. Günümüzde öğrenciler öncelikle sahip olduğu verilere  hâkim olmayı, düzene koymayı ve bazen elde ettiği verileri birbiriyle anlamlandırmayı ve son olarak oluşturduğu metni en ince ayrıntısına kadar kontrol etmeyi bilmelidir. Yani Günümüzde kaynakların çoğalması teknik çeviri eğitiminin öncekinden farklı bir şekilde ele almasını ve yeni yöntemlerin oluşmasını gerekli hale getirmiştir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder